Vultum truncata, atque inhonefto vulnere nares
Manca, et adhuc deeft informi de corpore multum.
Paulatim in rigidum hic vita infinuata cadaver
vix dum redivivos erigit artus.
Inficit his horror vultus, et imagine tota
Fufa per attonitam pallet formido figuram.
Detrahe quin oculos fpectator, et, ora nitentem
Si poterint perferre diem, medium infpice murum,
Qua fedet orta Deo proles, Deus ipfe, fereno
Lumine perfufus, radiifque infperfus acutis.
Circum tranquillæ funduntur tempora flammæ,
Regius ore vigor fpirat, nitet ignis ocellis,
Plurimaque effulget majeftas numine toto.
Quantum diffimilis, quantum o! mutatus ab illo,
Qui peccata luit cruciatus non fua, vitam
Quando luctantem cunctata morte trahebat!
Sed fruftra voluit defun&tum Golgotha numen
Condere, dum victa fatorum lege triumphans
Nativum petiit cœlum, et fuper æthera vectus
Defpexit lunam exiguam, folemque minorem.
Jam latus effoffum, et palmas oftendit utrafque,
Vulnufque infixum pede, clavorumque recepta
Signa, et tranfacti quondam veftigia ferri.
Umbræ huc felices tendunt, numerofaque cœlos
Turba petunt, atque immortalia dona capeffunt.
Matres, et longæ nunc reddita corpora vitæ
Infantum, juvenes, pueri, innuptæque puellæ
Stant circum, atque avidos jubar immortale bibentes
Affigunt oculos in Numine; laudibus æther
Intonat, et læto ridet cœlum omne triumpho
His amor impatiens conceptaque gaudia mentem
Funditus exagitant, imoque in pectore fervent.
Non æque exultat flagranti corde Sibylla,
Hofpite cum tumet inclufo, et præcordia fentit
Mota Dei ftimulis, nimioque calentia Phœbo.
Quis tamen ille novus perftringit lumina fulgor?
Quam Mitra effigiem diftinxit pictor, honesto
Surgentem e tumulo, alatoque fatellite fultam?
Agnofco faciem, vultu latet alter in illo
* Wainfletus, fic ille oculos, fic ora ferebat:
Eheu quando animi par invenietur Imago!
Quando alium fimilem virtus habitura!
Irati innocuas fecurus numinis iras
Afpicit, impavidofque in Judice figit ocellos.
Quin age, et horrentem commixtis igne tenebris
Jam videas fcenam; multo hic ftagnantia fuco
Monia flagrantem liquefacto fulphure rivum
Fingunt, et falfus tanta arte accenditur ignis,
Ut toti metuas tabulæ, ne flamma per omne
Livida ferpat opus, tenuefque abfumpta recedat
Pictura in cineres, propriis peritura favillis.
Huc turba infelix agitur, turpifque videri
Infrendet dentes, et rugis contrahit ora.
Vindex a tergo implacabile fævit, et enfem
Fulmineum vibrans acie flagrante fceleftos
Jam Paradifeis iterum depellit ab oris.
Heu! quid agat triftis? quo fe cœleftibus iris
Subtrahato! quantum velit nunc æthere in alto
Virtutem colere! at tandem suspiria ducit
Nequicquam, et fero in lachrymas effunditur; obftant
Sortes non revocandæ, et inexorabile numen.
Quam varias aperit veneres pictura! periti
Quot calami legimus veftigia ! quanta colorum
Gratia fe profert! tales non difcolor Iris
Oftendat, vario cum lumine fioridus imber
Rore nitet toto, et gutta scintillat in omni.
O fuci nitor, o pulchri durate colores!
Nec, pictura, tuæ languefcat gloria formæ,
Dum lucem videas, qualem exprimis ipfa, fupremam.
IC ubi graminea in latum fefe explicat æquor
Planities, vacuoque ingens patet area campo,
Cum folem nondum fumantia prata fatentur
Exortum, et tumidæ pendent in gramine guttæ,
Improba falx noctis parva incrementa prioris
Defecat, exiguam radens a cefpite messem:
Tum motu affiduo faxum verfatile terram
Deprimit extantem, et furgentes atterit herbas
Lignea percurrunt vernantem turba palæftram
Uncta, nitens oleo, formæ quibus effe rotundæ
Artificis ferrum dederat, facilifque moveri.
Ne tamen offendant incauti errore globorum,
Quæque fuis incisa notis ftat sphæra; fed unus
Hanc vult, quæ infufo multum inclinata metallo
Vertitur in gyros, et iniquo tramite currit;
Quin alii diverfa placet, quam parcius urget
Plumbea vis, motuque finit procedere recto.
Poftquam ideo in partes turbam diftinxerat æquas
Confilium, aut fors; quifque fuis accingitur armis,
Evolat orbiculus, quæ curfum meta futurum
Defignat; jactique legens veftigia, primam,
Qui certamen init, fphæram demittit, at illa
Leniter effufa, exiguum quod ducit in orbem,
Radit iter, donec fenfim primo impete feffo
Subfiftat; fubito globus emicat alter et alter.
Mox ubi funduntur late agmina crebra minorem
Sparfa per orbiculum, ftipantque frequentia metam,
Atque negant faciles aditus; jam cautius exit,
Et leviter fefe infinuat revolubile lignum.
At fi forte globum, qui mifit, fpectat inertem
Serpere, et impreffum fubito languefcere motum,
Pone urget fphæræ veftigia, et anxius inftat,
Objurgatque moras, currentique imminet orbi.
Atque ut fegnis honos dextræ fervetur, iniquàm
Incufat terram, ac furgentem in marmore nodum.
Nec rifus tacuere, globus cum volvitur actus
Infami jactu, aut nimium veftigia plumbum
Allicit, et fphæram a recto trahit infita virtus.
Tum qui projecit, ftrepitus effundit inanes,
Et, variam in fpeciem diftorto corpore, falfos
Increpat errores, et dat convitia ligno.
Sphæra fed, irarum temnens ludibria, cœptum
Pergit iter, nullifque movetur furda querelis.
Illa tamen laudes fummumque meretur honorem,
Quæ non dirumpit curfum, abfiftitque moveri,
Donec turbam inter crebram dilapfa fupremum
Perfecit ftadium, et metæ inclinata recumbit.
Hoftis at hærentem orbiculo detrudere fphæram
Certat, luminibufque viam fignantibus omnes
Intendit vires, et miffile fortiter urget:
|