Ubinam satellites ? Ubinam qui simul gradiantur ; A λειαν ὅση, καὶ Δεσπότην καλεῖς; νήπιον ἄρτι παρ

ελθὸν εἰς βίον κρατεῖς· καὶ ζωῆς ὡς κρατοῦντε ῥήματα φθέγγῃ; Πῶς ἐν οὕτω πενιχροῖς μεγάλα προσαρμόζεις καὶ θαυμαστά ; καὶ δόξαν Ἰσραὴλ και λεῖς, καὶ φῶς ἐθνῶν προσαγορεύεις, νήπιον μητρός εὐτελοῦς; ἀλλὰ προστίθει καὶ τὰ λοιπὰ τῆς εὐφημίας τῷ ὡς ἐν παραπετάσματι τῷ ἡμετέρῳ σαρκίῳ κρυπτομένῳ φωτί. Τί τελέσει ; τί πραγμα τεύσεται ; "Η διπλᾶ τελέσει τὰ πράγματα, τῶν μὲν ἀνάστασις ὤν· τῶν δὲ, πτῶσις· ὁ διπλοῦς σοι δρώμε νος, γηραιέ· καὶ τοὺς μὲν ἐξεγερεῖ καταβεβλημένους τοὺς δὲ καταβαλεῖ ἐπηρμένους· καὶ διαθήσει εὖ τὰ βροτῶν ἰδίᾳ κακώσει, ὅτε καὶ Μήτηρ ἡ παρθε νεύουσα, λύπης ῥομφαίᾳ πεπλήξεται την ψυχήν.

qui præeant ; qui sequantur? Vides quanta sit abjectio, Dominumque dicis? Tenes infantem nudius. tertius in vitam progressum, affarisque tanquam vitæ habentem imperium? Quomodo in propensa ⚫adeo paupertate, magna mirandaque conseris, vocasquelsraelis gloriam, ac gentium appellas lumen, pauperculae matris puellum ? Cæterum adde quod reliquum laudatio habet, ac perge celebrare lumen nostra occultatum carne, tanquam velo. Quidnam aget? Quid molietur? Plane duas rerum faciet sortes, aliorum resurrectio, aliorum ruina exsistens; quem senex intueris duplicem, ac quidem dejectos exsuscitabit atque eriget; elatos autem dejiciet atque deprimet; suaque ipse afflictione ac cruciatu mortalium res statu meliori, componet, quando etiam matris Virginis animam, tristitiæ gladius feriet. Noverat enim Dei occisorum facinus, utque cæ- B dem stillantes manus armandæ in eum forent, qui manibus gestaretur: ut modo quidem in pannis ac cunabulis, furens Herodes sit persecuturus, Ægyplusque susceptura hospitio eum, qui violati juris hospitii pœnam reposcens, olim Egyptum cecidisset : ut denique gladii infantum tingantur cæde, qua infantis cædem molientur. Par namque erat, ut Deo nato in terra virginalibus ex sanguinibus, coetanei in cœlis fuso sanguine nascerentur : priorque illa ætas adventus Dominici fructum perciperet, quæ prior infantibus accensum vidisset; tumque universis commodum accederet, necato ipso omnium causa regenerationis : quando magnus ille Patris Nuntius, peracto opere cujus missus est consummator, cœli sinum omnibus pariter aperturus est.

Ne iterum propter missionem, Unigeniti gloriam submittas, neque dominationem in servitutem detrahas, alienum eum pronuntians a necessitudine qua generantem contingit; sed cum audis missionem, ejus disce qui misit cum eo qui fuit missus in operibus sociam dispensationem atque illius, in iis quæ Verbum negotiatur parem assistentiam. Nam tu quoque cum verbum misisse ais, non dividis illud a mente generante, nec servili ipsum habitu induis sed tanquam mente una præsente, ac ea quæ Verbum disponit, pariter disponente, missum fuisse tuum verbum ais. Hæc adversus

C

Ηδει γὰρ τῶν θεοκτόνων τὸ τόλμημα, καὶ ὡς χεῖρες ἀποστάζουσαι φόνου, κατὰ τοῦ χερσὶν όχουμένου ὁπλισθήσονται· νῦν μὲν ἐν σπαργάνοις αὐτὸν μεμηνώς Ηρώδης διώξεται, καὶ ξενίσει Αἴγυπτος, τὸν πάλαι ταύτην διὰ κακοξενίαν μαστίξαντα· καὶ βαφήσεται ξίφη κατὰ σφαγῆς νηπίων, διὰ τὴν σφα γὴν τοῦ νηπίου. Έδει γὰρ Θεοῦ ἐκ παρθενικῶν αἱ μάτων ἐπὶ γῆς τεχθέντος, συνηλικιώτας αὐτῷ δι' αἵματος οὐρανοῖς ἀποτεχθῆναι· καὶ προτέραν ἐκεί νην τὴν ἡλικίαν ἀπόνασθαι τῆς Δεσποτικῆς παρου σίας, ἢ τοῦτον εἶχε πρώτη ἐν τοῖς νηπίοις δρώμενον ὕστερον δὲ πᾶσιν ἡ ὠφέλεια ἥξει, ἐκείνου τῆς πάνω των ὰ ἀναγεννήσεως τὴν σφαγὴν ὑφισταμένου· ὅτε ὁ μέγας τοῦ Πατρὸς Απόστολος, οὗ ἀπέσταλται ἔργου τελειωτὴς περαθέντος, ὁμοῦ πᾶσι τοὺς οὐρανίους κόλπους ἀναπετάσει.

d

Μὴ πάλιν διὰ τὴν ἀποστολὴν, τὴν δόξαν τοῦ Μονο γενοῦς ὑποπτώσῃς· μηδὲ τὴν κυριότητα εἰς δου λείαν καταβιβάσης, ἀλλοτριῶν τῆς πρὸς τὸν γεγεν νηκότα οικειότητος· ἀλλ' ἀκούων ἀποστολήν, τὴν ἐν τοῖς ἔργοις τοῦ ἀποσταλέντος συνδιοικονόμησιν ἐκδιδάσκου τοῦ ἀπεσταλκότος, καὶ τὴν ἐφ ̓ οἷς ὁ Λόγος πραγματεύεται συμπαρουσίαν ἐκείνου· ἐπεὶ καὶ συ ὅταν φῇς λόγον ἀπεσταλκέναι, οὐ διαιρεῖς αὐτὸν τοῦ γεννήτορος νοῦ· οὐδὲ δουλικὸν αὐτῷ περιτίθης σχῆμα ἀλλ' ὡς τοῦ νοῦ συμπαρόντος, καὶ ἃ διατίθησιν ὁ Λόγος συνδιατιθεμένου, τὴν ἀποστολὴν γεγενῆσθαι τῷ σῷ λόγῳ ἐρεῖς. Ταῦτα πρὸς τοὺς διὰ τὸ εὖ πε

eos dicta sunto, qui beneficii vicem, ingratos atque p πονθέναι κακογνώμονας, καὶ τοὺς διὰ τὸ τετιμῆσθαι improbos mores ostendunt, quique idcirco, quia Verbi humilitate honorati sint ac exaltati, ipsum a quo honore affecti sunt dehonestant, exaltationisque mercedem, vicissim abjectionem inducunt. Enimvero, ad senem illum sapientem redeamus. Ubi itaque in abjectionis profundo majestatis sublimitatem aspexit, atque in assumpto ex nobis testaceo vasculo divinitatis margaritam invenit, ejus pulchritudine animo delectatus, sacra doctam verba, ac propheticam linguam propensius agitat : cumque ab eo susceptionis in ulnas vicem, mi

4 λείπ. χάριν, vel quid simile.

καὶ ὑψῶσθαι τῇ τοῦ Λόγου ταπεινώσει, ἀτιμάζοντας τὸν τετιμηκότα, καὶ ἀμοιβὴν τοῦ ὕψους, τὴν ταπείνωσιν ἀντεισάγοντας. ̓Αλλὰ πρὸς τὸν σοφὸν πρεσβύτὴν ἀπίωμεν· ὃς ἐν τῷ βάθει τῆς ταπεινώσεως, τὸ ὕψος εἶδε τῆς μεγαλωσύνης· καὶ ἐν τῷ ἐξ ἡμῶν ὀστρακίνῳ πτυχίῳ, τὸν μαργαρίτην εὗρε τῆς θεότη τος. Οὗ τῷ κάλλει τὴν ψυχὴν διαγανωθείς, τὴν ἱε ρολόγον γλῶσσαν κινεί προθυμότερον παρ ̓ οὗ καὶ ἀμοιβὴν τῆς ἐν ἀγκάλαις ὑποδοχῆς τὴν ἐκ τοῦ βίου πορείαν λαβὼν, ἄπεισι τοῖς ἐν ᾅδου πενομένοις, ὃν εἶδε πλοῦτον ἀναγγελεῖν· ᾧ προσεγγίσας, καὶ τὴν VARIE LECTIONES.

ἐκ τῆς μαρανθείσης σαρκὸς ἀποθέμενος νάρκην, καὶ A grandi a sæculo veniam accepisset, abit inferni τὰς αἰσθήσεις ἀναθήλας τῷ πνεύματι, λειτουργεῖ τὰ pauperibus, visi thésauri nuntium perlaturus : ad τοῦ Πνεύματος. quem cum accessisset, contractum ex carne emar

cescent torporem depellens, ac sensibus per spiritum revirescens, quæ sunt Spiritus, ministra

bit.

Πάλαι μὲν οὖν σύμβολα, ὄψει προφητικῇ, ἐδείκνυε τὰ γινόμενα. Λαβὶς ἦν καὶ ἄνθραξ τὸ αἴνιγμα· ἡ μὲν περιέχουσα· ὁ δὲ τῶν ὑποφητικῶν ψαύων χειλέων, καὶ τὴν προφητικὴν ἐκπυρηνίζων ἐπίπνοιαν. Γαῦτα δὲ ἄρα ἦν τὰ νῦν πράγματα, τὰ πάλαι αἰνίγματα· ἡ γαλουχοῦσα καὶ παρθενεύουσα· ὁ ἀπρόσω ιτος καὶ κρατούμενος. Κόρη κρατοῦσα καθάπερ λαδὶς τὸν ἄνθρακα τῆς Θεότητος, οὗ καὶ χεῖρες τοῦ ἱερέως ἁγιάζονται ψαύουσαι, καὶ στόμα πληροῦται ὑποφητείας τοῦ Πνεύματος· ἀγκάλαι περιέπουσαι ὑλικαί, ὃν Β δρῖν οὐ τολμῶσιν ἄϋλοι ὀφθαλμοί· ὃς τὸ ἡμέτερον ἔνυλον, περὶ [μετά ?] τῆς ἑαυτοῦ ἑνώσας οὐσίας, τὸ οἰκεῖον ἔστεκτον, τῷ ἡμετέρῳ υλώδει βεβαστάχθαι ποιεῖ. Καὶ κρατεῖται μὲν ἐν σπαργάνοις· λύει δὲ τῶν τῆς σαρκὸς σπαργάνων, τὸν βαστάζοντα Ιερέα, ἐπείπερ εἶδὲ ῥυτοῖς ὀφθαλμοῖς τὸ νεοφανὲς σωτήριον Ισραήλ. Χρή γὰρ καὶ τοῖς κάτω μεμηνύσθαι τὰ ἄνω παράδοξα πράγματα, καὶ ὡς τοῦ κόσμου τὸ σωτήριον ἐπέστη κακείνους ἐνηχηθῆναι ὡς σάρκα Θεὸς φορεῖ, καὶ παι τίον ὁ προαιώνιος γέγονε· καὶ ὁ τροφεὺς θηλάζει· καὶ ὡς ἐλεύσεται πόνων τοῖς ὀδυνωμένοις ἀπαλλαγή, τῇ ἐκείνου τῶν πόνων ὑπομονῇ. Διὰ τοῦτο μὴ πρὶν ἐξελεύσεσθαι τῶν δεσμῶν τῆς σαρκὸς Συμεών χρηματίζεται, ἢ τὸν λυτρωτὴν παραγεγονότα θεάσεται. Ἀδὰμ ἀκοὴν βεβυσμένην τῇ λύπῃ, χαρμοσύνῳ φθέγματι διανοίξει, καὶ παλάμαις οἰκείαις μηνύων τὸν Πλάστην φερόμενον, ἐξ ἀπογνώσεως εὐέλπιδα ποιή σει τὸν γέροντα. Ενα μαθοῦσα γυναικὸς ἀποκυηθέντα Θεόν, ῥᾷον ἔσται διὰ τὴν τῶν ὠδίνων κατάραν, ἣν ἐκληροδότησε ταῖς ἐξ αὐτῆς.... Μωσῆς πληροῦντα νό μου οὗ γραφέντα δακτύλοις ἐδέξατο, καὶ τῶν ἐν πυρὶ καὶ βάτῳ τεθεαμένων τὴν ἔκβασιν εἴσεται. Πάντες οἱ κάτω ἐσκυθρωπακότες φαιδρὸν ὑποδέξονται κήρυ κα. Ην δ' ἄρα καὶ τοῦτο τῆς ἀπείρου Θεοῦ πρὸς ἀνθρώπους στοργής, μὴ μόνον τοῖς ἐν θλίψει καὶ στενοχωρίᾳ αὐτὸν ἀφίχθαι παράκλησιν, ἀλλὰ καὶ προμεμήνυκέναι τὸ εὐεργέτημα· ἵν ̓ ἐν τῇ τῶν χρηστῶν ἐλπίδι, κουφότερον ᾖ τὸ ἐπίπονον· καὶ ὑφεῖτο ταύτῃ ὥσπερ δρόσῳ ἡ φλόξ τῆς κακώσεως.

Olim sane ostensa sunt prophetæ oculis earum rerum symbola, quæ geruntur ". Nimirum, forceps ac carbo ænigma erant, illa quidem complectens hic vero, prophetæ contingens labia, propheticumque afflatum eliciens. Hæc porro erant, nunc gesta res, pridem autem ænigmata, nempe lactans mulier virgoque; inaccessus, quique nibilominus teneatur. Puella, forcipis instar Deitatis carbonem tenens; cujus etiam tactu sacerdotis consecrentur manus, osque prophetico spiritu adimpleatur ulnae materiales eum foventes quem absoluti a materia oculi incorporeique non audent aspicere, eum, inquam, qui suæ substantiæ uniens nostram molem atque materiam, quod majestate importabile habet, materiali nostro ac corpore portari facit. Ac quidem astringitur fasciis, solvit vero gestantem sacerdotem a carnis fasciis, postquam ille rugosis oculis recens ostensum Salutare vidisset. Nam et positis in inferno nuntianda erant, quæ plena miraculo in terra gerebantur, atque ut mundi Salvator advenisset: ut et illorum insonaret auribus, Deum gestare carnem, atque eum, qui sæculis esset antiquior, puerum esse factum : ut, inquam, altor ipse alatur; utque sit venturus a laboribus ac doloribus liberator, qua ipse sustinebit labores. Idcirco Symeon responsum accipit, non se prius migraturum, ac a carnis absolvendum vinculis, quam videat adesse Liberatorem ". Obturatas præ tristitia Adami aures, pleno gaudii sermone aperiet, nuntiansque suis se manibus ge= stasse Creatorem, spe defectum senem, spe bona augebit. Discens Eva feminan Deum peperisse, lenius feret partus maledictionem, quam sibi ipsa prævaricatione ascivit. Audiens Moses implentem legem, cujus is digito scriptam illam accepisset, eorum quoque quæ in igni ac rubo viderat ", eventum pernoscet. Universi in inferno mosti agentes, lætum suscipient præconem. Erat sane hoc D quoque infiniti erga humanum genus divini amoris, ut nedum afflictis positisque in angustia consolator adveniret, verum etiam eo beneficii nuntius præiret: quo bonorum spe, levior efficeretur labor, eoque velut rore, afflictionis flamma remissa mi

lesceret.

c

C

3.

Cæterum senio quidem veteratus sacerdos, seniori advenienti infanti, manus suscipiendo famulantes offerens, ac ubi futuram salutem præmisso cantico laudasset, solutionem a carnis vinculis mercede recipit. Quid vero nos qui deposuimus vetustatem? Qui nativitate regenerati sumus, qui Patri oblati, per unigeniti Filii ejus in corpore nobis simili ministe rium, quodnam ministerium, quodnam obsequium

VARI LECTIONES.

cultumque oueremus ? Plane ut nos ipsi ei offeramus, Α τίνα λειτουργίαν, τίνα προσοίσομεν θεραπείαν, τίνα

VARIÆ LECTIONES.

g

εμιλήσαντες, τὴν ἀλογίαν ἀπεσκευάσμεθα, αὐτὴ τῷ A suescentes, brutalem abjecimus vitam, tu tuæ proli τόκῳ σου τῶν ἡμετέρων λόγων τὸ δῶρον προσάγαγε ἀνάξιον μὲν, ὅμως δὲ τὸ σήμερον οἰκονομηθὲν, ἐκεί νῳ τιμῶντί μοι ἀπεργασμένον, δέξαι τοῦτο. Σοὶ γὰρ τῇ ἐμοὶ βοηθῷ θαῤῥήσας, ἀνεδεξάμην τὸν κάματον. Ημην 5 ἐκ βρέφους καὶ εἰς τοῦτο μέτρον ἥκοντι βίου, επίκουρος πάρει, καὶ πάρεσό γε διὰ παντός· μηδὲ μακρύνῃς ἀφ ̓ ἡμῶν τὴν σὴν προστασίαν· ἀλλ' αἷς ἐξ ἀρχῆς περιεῖπες πτέρυξι σκέπουσα, διατίθει πρὸς τὸ συμφέρον τὸν βίον· συνδιέπουσα ἢν ἔθου τῇ σῇ μεσιτεία βασιλείαν διέπειν, φυλάττουσά μοι τὴν μεγάλην τοῦ Υἱοῦ σου κληρονομίαν· τοῦτό μοι τὸ πάντων προτιμώμενον· ἐξανύουσα τοῦ ἐκλεκτοῦ λαοῦ σου, τοῦ ἁγίου ἔθνους τὴν σωτηρίαν. Ὑπὲρ τούτων ίστασο παραιτουμένη· καὶ μὴ διὰ τὸ ἐμὲ ὄφειν, οὗτοι πρὸς πεῖραν κακώσεως ἥκωσιν. Ἔχεις οἷς δυσωπήσεις. Ἔχεις οἷς πείσεις, τὰς χεῖρας αἷς ἐβάστασας· τοὺς μαστοὺς οἷς ἐθήλασας. Τὰ τῶν σπαργάνων ἀνά μνησον, τῆς ἄλλης ἐκ βρέφους ἀναγωγῆς, τὸν ἵνα λαὸν εἰς δόξαν ἑαυτῷ περιποιήσηται νηπιάσαντα. Τοῖς σοῖς τὰ ἐκείνου σύμμιξον, τὸν σταυρὸν, τὸ αἷμα, τα τραύματα, δι' ὧν σεσώσμεθα· καὶ δοξασθείη γε ὁ περιούσιος λαὸς, καὶ νῦν τῆς παρ' αὐτοῦ ἀπολαύων κηδεμονίας, ᾧ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν.

nostrum hoc offer verborum donum: ac quanquam haud satis dignum, mihi tamen honore prosequenti, quod ab illo provide hodie dispensatum est, suscipe elaboratum. De te enim mea adjutrice concepta fiducia, laborem suscepi. Quæ a puero, inque hunc adulto ætatis modum auxiliatrix ades, quæso, semper adsis, necve a nobis præsidium tuum elongaveris: quinimo quibus a principio alis protegens fovisti, vitam compone pro eo ac commodum sit; simulque fove quod tuis intercessionibus fovendum imperium fundasti, magnam illam Filii tui mihi servans hæreditatem: mihi hoc universis charius, electæ plebis tuæ, nationis illius sanctæ, perficiens salutem. Pro his sta, ac deprecare, nec quia reus ego ac debitor sim, calamitatis illi periculum fecerint. Habes quibus exores, habes quibus suadeas atque impetres: nempe manus quibus portasti, ubera quibus lactasti. In memoriam pannos revoca; infantis aliam educationem ei, qui ut populum sibi compararet in gloriam, factus est infans. Tuis ipsa commisce quæ illius sunt, crucem scilicet, sanguinem, vulnera, per quæ salutem adepti sumus: magnificabiturque peculiaris populus, nunc quoque ejus cura fruens. Ipsi gloria ac potestas, nunc et semper, et in sæcula sæculorum. Amen.

ORATIO V..

In Christi nativitatem, seu in ipsius Christi Regis gloriæ e Porta obsignata egressum, servorum oculisin forma servi sese offerentis (7).

(MARACCI Leonis Mariale, p. 53.1

Dei nativitatem in carne celebramus, omnis con- C similitudinis. Venite, exsultemus Domino, qui servi celebret spiritus. E virgine prodeuntem Matre ho- formam assumpsit. ut jacentibus in morore et noramus eum, qui ex Patre natus est ante Lucife- angustiis afferret lætitiam. Adeste, quotquot cœlum, rum; cœlum et terra ad hoc se consocient. Can- quotquot terram incolitis, communi gaudio perfruatemus una voce clamantes: Gloria in excelsis Deo, mur. Jubilemus advenienti Salvatori, qui miserrimi et in terra pax, quoniam Altissimus imis in tene- pereuntes Salvatore indigebamus. Jam enim illius bris jacentem visitans, a sui orientis altitudine misertus est Deus, quem initio pro sua bonitate imusque ad illum descendit, quoniam seipsum incli- maculato digito formavit. Venit diu extorribus e navit, ut depressos erigens, in suam eveleret al- patria reditum largiturus, absorpto transgressionis titudinem. O stupendam, et ex omni æternitate rem crimine in gratiarum amplitudine. Non amplius novam! Qui sæcula condidit, in eo quod conditur ligni reus sum, qui reus, malo illo degustato, prius esse incipit. Antiquus dierum nuperum se osten- eram. Liberat enim nos reatu Creator, particeps dit. Creator in materia creaturæ formatur. Incom- creationis meæ factus; nec infelix esse cogor ob mutabilis figura Patris ad imaginem in mala prola- damnum per mulierem factum. psam sese demittit, ut illa rursus figuram resumat

5 Leg. ἡ ὑμῖν.

(*) Græce non exstat impressa.

Mulier enim, lucri origo (8), vitam mihi trans

VARIÆ LECTIONES.

NOTE.

(7) Regiam hanc de partu B. Virginis, seu de nativitate Domini ex beala Virgine orationem (quam in Bibliotheca Mariana, dum alia de Maria Deipara Leonis opera recenserem, ex incuria enumerare oblitus sum), habent Græcenis. sub Leonis imperatoris nomine codices Vaticani, et Messanenses, necnon perantiquus codex Græce ms. clar. viri Leonis Allatii: Atque ex interpretatione Jo. Matthæi Caryophili Iconiensis episcopi nunc primo apparuit.

Ꭰ

(8) Mulier enim lucri origo. Et vere B. Virgo fucri origo appellatur a Leone, cum longe majora per illam nobis fuerint collata, quam per Evani ablata. Appellatur etiam B. Virgo a B Petro Damiani in Homil. de Nativ. B. Virg. Origo principii, quia ille ex ea prodiit per materiam carnis, qui caput est, el initium omnium rerum per essentiam deitatis; ab Alb. Magno Super Missus est angelus, cap. 184,Origo, omnium, quia Mater Dei, qui est origo omnium : cum quidquid per se est origo causæ, sit etiam per

tulit in felicitatem. Mulier sancta, et pura, virgi- A fert Virginis uterus, formaturque de sanguinibus neis e sanguinibus Filium procreans, egenum Adam sublevavit, opulentissimi Adæ ex ea nati, quæ exterius videtur inopia, quod vile est sibi unientis, et suis opibus paupertatem erigentis. Nam quia Deo placuit notam facere misericordiam suam, bonitatem hanc effudit abunde, ut se ostenderet non modo malorum nostrorum sensu moveri, sed etiam in habitu peccatoris demissum, quo suis virtutibus remedium errori afferret, et innocentia sua reatum culpæ deleret, Propter hoc vulva capit eum, qui nulla re capitur, et pannis involvitur, qui tactu liber est, et labe. Deusque cum errante et exsule familiariter versatur, ut reducat ad sua, causam rite et egregie transferens, quæ me propriis sedibus ejecit. Ne te jactes de fraude, qui per eam genus humanum subjecisti, subjectumque illum tibi reddidisti, qui ad regnandum creatus erat. Nobiscum Deus : cum rerum egenis auxiliator, cum impotentibus fortis, cum redactis in servitutem liberator, per quem etiam fiet ut nefarius vexator loco multarum contra nos virium suæ quoque potentiæ faciat jacturam, dum ii quos ipse se comprehensurum potente manu quasi nidum, superbissime jactaverat, Creatoris manu liberantur, qui nunc infans visus, et pravæ aspidis foramina perscrutatus est, mortiferumque enecavit fetum, et vitam universo attulit mundo. Scitote, omne genus hominum, Deum hominem factum, ut sibi eos all)pes faceret, qui ab ejus affinitate deciderant; ut C humana mens ad mala proclivis, neque eo tantum malo laborans, sed nec etiam sentiens ad mala se ferri, neque se dominam motionis statuens, sed habenas omnes sursum trahentes, excutiens, veluti onus et pondus otiosum, circumducta per malorum campos a carne, cujus ipsa debet esse auriga ; hæc, inquam, mens divinæ menti unita, ut sentiret in illa quæ passa fuerit, et per hujus vocem, quæ propter reverentiam exaudiretur a Parente, et auxilium divinæ bonitatis experiretur. Et sane quidem sine carne etiam facile erat constituto in periculis præstare auxilium. Quid enim Deo volente non fiat? Quia tamen opus erat eum qui peccaverat, et se quod peccasset agnoscere, vocibusque misericordiam implorantibus expiare peccatum, quod mens humana non poterat, ut quæ in pelagus vitæ ratione carentis submersa erat; idcirco tota ipsa divina mens unita extrahit illam de absurdo irrationalis vitæ statu, deprecantemque pro illa vocem emittens, per sui reverentiam facit, ut malorum nobis series in opera misericordiæ desipat. Idcirco Divinitatis (reor) ignem intolerandum

ejus Opifex. Quanquam, et aliæ sese offerent causæ, quibus rei hujus consideratio non perfunctoric fiel. Nunc vero cognoscite, imo vero cognoscamus Verbum in præsepi animalium jacens, qui, errore abducente de rationis statu, a Dei cognitione longe aberamus. Abeat error, qui hactenus hominem a suo Conditore sejunxit, et honorem Creatoris ut offerret creaturæ suasit, Qui ab uno vero Deo creaturam abstrahens, turbis deorum subjiciebat, cum non modo aliæ creaturæ in divinam dignitatem male ab hominibus eveherentur, sed illi sibi etiam divinitatem tribuerent, et proinde sexcentos confingerent deos, et quos liberet divinitate donarent. Quasi oporteret non modo nos a Deo procul esse, B verum etiam tyrannice Deum opprimere. Proh nequitiæ institutorem! Ille ab initio hoc excogitavit, ut similis Altissimo fieret. Ille hominem, clarum divinæ dexteræ simulacrum, non solum amanti inimicum reddidit per transgressionem præcepti, sed illi etiam constituens adversarium, imitatorem sui fecit, suadendo, ut divinam sibi dignitatem arriperet. Et hic quidem deus erat, quia gravi usus manu, tyrannidis vi, aliis excellentior evasit. Ille vero deus, quod cruentus, hominumque cædibus insignis, manu sibi ad fundendum sanguinem paratiore. Alius quoque deus, quod acri fuerit ingenio, et auctor alicujus inventi admirationem meruerit, Honoretur et muliercula, quod crines apte comptos contorqueat, et alia, quod eleganti specie lascivos deceperit et attraxerit amatores, et pro mercede meretricii lasciviæque ab iis acceperit numerari inter deos. Alius alia ratione in deorum album ascribitur. Ita Saturnus tyrannica manu in patrem insurgens, non modo nudavit imperio, seð naturalibus quoque orbavit, ea præcidens, per quæ in lucem est editus, et proinde e tyranni dignitate in dei majestatem evectus est. Ita prognatus ex eo Jupiter, paterni animi hæres, simili modo dei nomen sortitus est. Et Mars pariter, quod mortaHum stragis auctor, in deorum ordinem cooptatus, El Mercurius, quod cæteris dicendi arte præcelleret, ipse quoque numinibus insertus est. Dionysius quoque quod roris cor emollientis (ut gentilis quiD dam sapientia clarus dixit) inventor fuerit, divinis honoribus dignus est habitus. Sane hæc allegoriis contegere ne conentur gentiles, Saturnum in Tempus excipientes, et fabulosos rerum præsides inducentes, qui heri et nuper cum essent homines, in deos translati sunt: nam sic etiam absurda nimis sunt quæ afferuntur. Attamen ad hæc illi, ut bonestiora, nequaquam confugiant, sed sine tegumento

NOTE.

se origo, et causa causati; ab Ecclesia Græca in Menæis die 27 Maii, Origo verarum mundi hilaritatum; a S. Anastasio archiepiscopo Antiocheno in Orat. 2 de Aununtiatione, Origo prima lætitiæ; a S. Joanne Damasceno in Menais Græcorum die 15 Jan. Origo omnium amœnitatum; ab Innocentio

papa III, serm. 2 de Assumpt. Origo salutis, et virtutum; a Jacobo de Voragine archiepiscopo Januensi in Mariali L. M. Serm. 2. Origo omnium gratiarum; denique a Joanne Pico Carthusiano lib. in Cant. cap. 2. Origo bonorum omnium: mundique melioris.