effe perfonam. Non enim nomina tantummodo, fed etiam nominum proprietates. i. perfonas, vel vt Græci exprimunt hypoftafes, id eft fubfiitentias confitemur. Nec pater filii vel fpiritus fancti perfonam aliquando excludit, nec filius vel fpiritus fan&tus Patris nomen perfonamque recipit:fed pater pséer pater,& Filius seper filius, & fpiritus fanctus séper fpiritus fan&tus. Itaque fubftantia vnum funt, fed perfonis ac nomi, nibus diftinguntur. Ecce hic aperte dicit Hieron.proprietates effe perfonas,& personas effe fubftantias. Vnde manifeftum fit quod diximus. f. Lib. 1. de perfonæ nomine fignificari & hypoftafim & proprietatem. Ioannes etiam orthodoxa Dam. perfonas dicit effe hypoftafes, & eas dicit entes, ita inquiens, In fide cap. 5. deitate vnam naturam confitemur, & tres hypoftafes fecundum veritatem entes, id eft perfonas. DE PROPRIETATIBVS PERSON ARVM, SED De his que propriè & propricta tatem per cuius ini Vac de proprietatibus perfonarum, quas frequenter in hoc tra&atu commemorauimus, aliquid loqui nos oportet. Sed primu eternaliter audiamus quid de hoc nomine hypoftafis Hieron.dicit:Ait enim dicütur de fub hoc nomine venenum latêre : fed hoc dicit fecundum quod heretici Deo fecuneo vtebantur vt fimplices feducerent. f. pro perfona & pro effentia, vt dum relafiue diceretur vna tantum hypoftafis, fiue tres, minus peritos ad incon- tionem fiue ueniens deducerent, cum non erat hoc nomen ita apud catholicos vulgatum, nec ita eius fignificatio determinata vt modo. Et ideo Hieron. fonalem. dicit hoc nomine non vtendú fore fine diftinctione vel expofitione,tunc Tomo. z. f. quando cum hæreticis contendebatur, ita fcribens de fide catholica epiftola'ad ad Damafum Papam, Ab Arrianorum præfule, hypoftafion nouellum Damafum, nomé à me homine Romano exigitur: interrogam, quid per tres hypo- tium eft, stases arbitrentur intelligi?tres perfonas fubfiftétes aiunt. Refpondemus Quoniam nos ita credere. Non fufficit eis fenfus: ipfum nomen efflagitant: quia verufto. nefcio quid veneni in fyllabis latet. Clamamus, Si quis tres hypoftafes. i. tres fubfiftentes perfonas non confitetur, anathema fit. Siquis autem hypoftafim viam intelligens, non tribus perfonis vnam hypoftafim indicit, alienus à Chrifto eft qui, f. tres hypoftafes dicens, fub nomine pictatis tres naturas conatur afferere.Sufficiat nobis dicere vnam fubftantiam & tres perfonas perfectas æquales: taceainus hypoftafes,fi placet. Nomen hoc non bona fufpicionis eft, cum in eodem verbo fenfus diffentiunt. Aut fi rectum putatis, tres hypoftafes cum interpretationibus fuis debere nos dicere, non negamus. Sed mihi credite, venenum fub melle latet. Transfigurat enim feAngelus Sathanæ in Angelum lucis.His verbis non negat vtendum effe nomine hypoftafis, fed hæreticos eo pra- 2. ad Co uè vfos oftendit:contra quos cautela opus erat in diftin&tione fignifica- rinth.ir. tionis: alioquin fibi contradiceret,qui fupra tres hypoftafes confitetur. De proprietatibus perfonarum, & de nominibus earum relatiuis. Am de proprietatibus perfonarum videamus quæ etiam notiones fiue relationes in feriptura plerumque dicuntur, in illa fan&ta Trinitate? quæ ideo à nobis repetitur, vt cordi noftro tenacius infigatur, Ait, IAm M fine. Cap. 1o. in Auguftinus in libro de fide ad Petrum, Aliud eft genuiffe, quam natum effe: aliudque eft procedere, quam genuiffe vel natum effe. Vnde manifeftum eft, quod alius eft pater, alius filius, alius fpiritus fan&tus. Et eft proprium folius patris, non quia non eft natus ipfe,fed quia vnum filium genuerit:propriumque folius filij, non quia ipfe non genuit, fed quia de patris effentia natus eft: proprium vero Spiritus fan&i eft, non quia nec natus eft ipfe nec genuit, fed quia folus de Patre filióque procedit. Ecce breuiter affignauit tres proprietates trium perfonarum:quorum vna non eft alia. Hoc enim fignificauit cum dixit, Aliud eft genuiffe quàm natum effe aliudque procedere. i alia proprietas fiue notio eft generatio, & alia natiuitas, alia proceffio, quæ aliis nominibus dicuntur paternitas, quæ notat filiatio. Has proprietates defignant nomina perfonarum. C.Pater, Filius, ipfas rela- & Spiritus fanctus : quæ relatiua funt, & ad fe inuicem dicuntur, quia notant relationes que non funt Deo accidentales, fed in ipfis perfonis ab æterno funt immutabiliter : vt non modo appellationes fint relatiuæ, fed etiam relationes fiue notiones in rebus ipfis.f.in perfonis funt. Quod non omnia quæ de Deo dicuntur, fecundum fubftantiam dicuntur ; Hic de no minibus relatiuis ciones. Cap S cap. 4. quadam enim fecundum relationem dicuntur, nibil C Vocirca fciendum eft, non omne quod dicitur de Deo, dici fecun Qdum fubftantiam: quia quædam dicuntur fecundum relationem, quæ non eft accidens, quia non eft mutabilis. Vnde Auguft. in 5.lib. de Trin. ait,Nihil in Deo fecundum accidens dicitur, quia nihil ei accidit. Nec tamen omne quod dicitur, fecundum fubftantiam de Deo dicitur. In rebus creatis atque mutabilibus quod non fecundum fubftantiam diLib. cod. citur, reftat vt fecundum accid ns dicatur. In Deo autem nihil quidem fecundú accidens dicitur, quia nihil in co mutabile eft aut amiffibile ; nec tamen omne quod dicicur de Deo,fecundum fubftantiam dicitur, dicitur enim ad aliquid, ficut Pater ad Filium, & Filius ad Patré, quod non eft accidens: quia & ille femper eft pater,& ille femper eft Filius, & ita femper: quia femper natus eft filius, nec cœpit vnquam effe filius.Quòd fi aliquando effe cœpiffet,aut aliquádo defineret effe Filius, fecundum accidens diceretur. Et quia Pater non dicitur Pater nifi ex eo quod eft ei Filius,& filius non dicitur filius, nifi ex eo quod habet patré, non fecundum fubftantiam hæc dicuntur, fed adinuicem ifta dicuntur, neque tamen fecundum accidens: quia & quod dicitur pater, & quod dicitur filius, & æternum atque incommutabile eft eis. Ecce aperte his verbis oftenditur, quædam dici de Deo fecundum fubftantiam, quædam fecundum relationem,nihil tamen fecundum accidens. Oftenditur etiam proprietas Patris effe, quod habet filium:& proprietas filii, quod habet Patrem. Ideoque cum dixerit æternum & incomutabile effe quod Pater dicitur, & quod filius dicitur,ita intelligi voluit. i. proprietas qua pater eft pater,& proprietas qua filius eft filius, æterna eft & incommutabilis: quia & Pater femper pater,& filius femper filius.Vnde & Hilarius proIn medio Prietates perfonarum affiguás in 12. li.de Trin. ait,Si femper patri pro liri. prium eft quod femper eft pater, neceffe eft femper filio proprium effe quod femper eft filius. Vbi enim femper pater eft, femper & filius eft: er go qui non femper pater eft, non femper genuit. Item in eodem, Nato Paulo ante Deo manifeftum eft proprium effe quòd Filius eft. Quare dicatur effe proprium vnigeniti quod eft filius Dei, cùm etiam bomines fint filij Lei. D inedium. 2. 3. quæritur,quomodo dicatur proprium nato Deo quòd eft Dei FiHlius vel genitus ex Deo. cum etiam homines filij Dei dicatur & fint: fecundum illud, F.lii excelfi omnes. Et ad Moyfen de populo Ifrael do- pfal. 81. minus ait, Filius meus primogenitus Ifraël.Sed magna eft diftantia. Ho- Exod. 4. f. mines enim Filij Dei fant factura, non natiuitatis proprietate: Deus autem Filius originis,proprietate Filius eft & veritate natiuitatis, non faЯtura vel adoptione:& illi quidem ante funt,quam Filii Dei fint. Fiunt Non longe enin filii, non nafcuntur Filij Dei. Vnde Hilarius folum Deum natum à princioriginis proprietate Dei Filium oftendens,inter ipfun & homines filios piolibri. Dei euidentiffimè diftinguit in 12. lib.de Trin.ita dicens, Vero patri fo- Ad Ephef. lus qui ex eo nafcitur verè filius eft:& nos quidem filij Dei fumus,fed per factura.Fuimus enim aliquando fili: iracundiæ, fed Filii Dei per ado ptioné effect: fumus potius quàm nafcimur:& quia omne quod fit, antequam fiat non fuit,nos cum filii non fuiffemus,efficimur. Ante enim filir non eramus, fed per gratiam facti fumus, non nati neque generati, fed ac-. quifiti. Acquifiuit nos Deus fibi,& per hoc dicitur nos genuiffe.Genuiffe enim Deum filios, núquam cum proprietatis fignificatione cognofcinius dici. Ex adoptione enim homo factus filius Dei, non ex generatione: neque ei proprietas eft, fed nuncupatio: ac per id non verè filius eft, quia nec proprie natus dicitur, nec femper fuit filius. Vnigenitus autem Deus nec fuit aliquando non filius,nec fuit aliquid antequam filius, nec quicquam ipfe nifi filius. Atque ita qui femper eft filius, nafcibilitatis proprietate ac veritate filius eft eius folius qui genuit, & ille tátú qui genuit pater ipfius eft :quia ficut ille filius origine, ita ille pater generatione..Quòd homo dicitur filius Irinitatis,& Trinitas poteft dici pater hominum. E Omo vero, qui filius Di eft factura,non tantum patris,fed Filij,&: Spiritus saci filius eft.i.totius Trinitatis:& Trinitas ipfa parer eius; dici poteft.vnde Aug.in.l.de Trin.dicit, Non poteft dici Trinitas pater,' Cap. 11. nifi fortè tranflat uè ad creaturam, propter adoptionem filiorum. Quod enim fcriptum eft, Audi Iftael, dominus Deus tuus, Deus vnus eft, nom Deut. 6. a vtique excepto filio aut fpiritu fan&to oportet intelligi: queni vnum,dominum Deum noftrum re&te dicimus: etiam patrem noftrum, per gratia fuam nos regenerantem. De hoc etiam Hilarius in 6.lib.de Trin.ait, Om: Paulo poft nibus per fidem Deus pater eft,quibus eft pater per eam fidé, qua Iefum medium. Chriftum Dei filium confitemur. Ecce oftenfum eft, quare proprium dicatur effe Dei nati, quòd filius eft: quia f. ipfe folus natus propriè dicitur. Vnde Hilar. in lib.3 de Trin.ait. Dominus dices,clarifica filium tuu, Non longe non folo nomine conteftatus eft fe effe filium,fed& proprietate.Nos filij à principio Dei fumus, fed non talis hic filius Hic enim verus & proprius eft filius Loan 17. a. origine,non adoptione,veritate non nuncupatione,natiuitate non crea M 2 tione. Cap. I. Quid fit Quod Spiritus fanctus dicitur propriè donum Dei, quia proprietate eft donum, vt filius natiuitate: & vtroque modo dicitur relatiuè, &fecundum eandem relationem. F Ta etiam de Spiritu fan&to dicendum eft, qui propriè dicitur donum Dei, cum tamen & alia plura fint dona Dei. Sed Spiritus fan&tus ita proprietate immutabili & æterna donum eft, ficut filius proprietate eft filius. Eo enim dicitur donum, quo Spiritus fanctus: & vtroque vtique nomine relatiuè dicitur, eademque relatione dicitur fpiritus fanctus & donum, licet ipfa relatio non ita appareat in hoc nomine fpiritus sactus, ficut in hoc nomine donum. Vnde Aug. in 5. lib. de Trinit, ait, Spiritus fan&us qui non eft Trinitas, fed in Trinitate intelligitur, in eo quòd propriè dicitur fpiritus fan&tus, relatiue dicitur, cum ad Patrem & Filium refertur: quia Spiritus fanctus, & Patris, & Filii Spiritus eft, fed ipfa relatio non apparet in hoc nomine: apparet autem cum dicitur dofpiricus num Dei. Donum enim eft patris & filii, qui à patre procedit & à filio: fandus. ergo fpiritus fan&tus, ineffabilis quædam patris filiique communio eft. Li.de frin. Et ideo fortaffe fic appellatur, vt iam diximus, nec iterare piget, quia 5. cap. 11. patri & filio poteft eadem appellatio conuenire, nam hoc ipfe proprie dicitur, quod illi communiter, quia etiam pater fpiritus, & filius fpiritus : & pater fan&tus, & filius fanctus. Vt ergo exnomine quod vtrique conuenit, vtriufque communio fignificetur, vocatur donum amborum fpiritus fanctus. Ecce habes quare fpititus fanctus propriè dicatur donum, & quod relatiuè dicitur, fiue donum fiue fpiritus fan&tus : & quod nomen fibi proprium tenet, quod communiter patri & filio conucnit, fed diuifim. Et eft fciendum quod cum pater vel filius dicitur fpiritus fiue fanctus, neutrum relatiue dicitur, fed fecundum fubftantiam. Cap. 11. Ioan. 4. c. Cap. 12. F An Pater, vel Filius, vel Trinitas ipfa poßit dici. Spiritus fanétus. Ic quæri poteft, vtrum pater, vel filius,etiam ipfa Trinitas poffic dici fpiritus fan&tus, ficut difiunctim dicitur & fpiritus & fanctus; De hoc Aug.lib.side Trin.fic ait,Trinitas nullo modo poteft dici filius: fpiritus vero fanétus poteft quidem vniuerfaliter dici,fecundumid quod fcriptum eft, Quoniam Deus fpiritus eft. Itaque pater & filius & fpiritus fanctus, quoniam vnus Deus eft, & vtique Deus fanctus eft, & Deus fpiritus eft, poteft appellari Trinitas & fpiritus fanétus. Sed tamen tune fpiritus fanctus relatiuè non dicitur fecundum effentiam: quia propriè fpiritus fanétus, qui non eft Trinitas, föd in Trinitate, dicitur relatiuè. Quidam putant fpiritum fanétum non dici relatiuè ad patrem & filium, quia 169 non vicifsim refpondent fibi vocabula, fed falfo. ALG Vidam tamen putant Spiritum fan&tum vel donum, non dici rela Qtiuè ad patrem vel ad filium, Si enim, inquiunt, hæc relatiue ad fe dicuntur, fuis inuicem fibi refpondent vocabulis vt ficut dicitur pater filii pater, & filius patris filius, ita dicatur, pater fpiritus fancti vel doni pater, & fpiritus fan&tus vel donum patris fpiritus vel donum. Sed non ita eft in omnibus relatiuis. Non enim onmia quæ relatiue dicuntur,fuis ad fe inuicem refpondent vocabulis. Vnde-Aug.ború elidens opinioné in 5. lib. de Trin. Non te moueat, inquit, quoniam diximus fpiritu fan&tum non ipfam Trin.fed eum qui eft in Trin.relatiue dici,li- AN EASDEM PROPRIETATES ASSIGNENT H DISTINC T. X X V I I. A cundum quod di IC quæri poteft, vtrum proprietates quas Hilarius fupra De proaffignauit. I. quod pater femper eft pater,& filius femper eft prietati filius, fint illæ cædem proprietates quas Aug. fuperius diftin- bus perfo xit,dicens, proprium effe patris quod genuit filium, & pro- narum feprium filii quod genitus eft à patre, & fpiritus fancti quod ab vtroque procedit: Ac deinde, vtrum & ifte fintillæ quæ dicuntur pa- uerfis noternitas, filiatio, proceffio? Videtur quod non fint eædem proprietates minibus quas ponit Hilarius, & ille quas ponit Aug. Si enim eædem funt, idem exprimun eft ergo patri effe patrem,& genuiffe filium: quod vtique quidam conce- tur per vodunt.Si autem hoc eft,cui ergo conuenit vt fit pater,ei conuenit genuif- cabula fe filium. Natura ergo diuina fi pater eft,genuit filium: fi vero non ge- fitata. nuit,pater non eft. Sed quis audeat dicere, aut quòd ipfa genuit filium, Dift.26. aut quòd ipfa pater non fit:Si autem ipfa pater eft,nec filium genuit,non figno B eft ergo idem dicere aliquid effe patrem,& gignere filium. Et ita nonvidebitur vna eademque effe proprietas. Refponfio, vbi oflendit eafdem eße proprietates B magis Ares larii. |
